چدنهای بدون گرافیت ( Graphite – free cast irons ) گروه خاصی از چدنهای آلیاژی هستند که در برابر خوردگی و سایش و دماهای بالا مقاومت فوقالعادهای از خود نشان میدهند .
انواع چدنهای بدون گرافیت
چدن بدون گرافیت به سه گروه چدن سفید پرلیتی ( Pearlitic white cast iron ) ، چدن های سفید مارتنزیتی ( نیکل – سخت ) ( Martensitic white cast irons ( Ni – hard ) ) و چدن سفید پر کروم ( High Cr white cast iron ) تقسیم بندی میشود .
خواص چدنهای بدون گرافیت
چدن بدون گرافیت زیرمجموعهای از چدنهای آلیاژی یا چدنهای سفید است که بعنوان چدنهای ضد سایش و فرسایش ، چدنهای مقاوم به دمای بالا و چدنهای مقاوم به خوردگی شناخته میشود [۱] .
خواص چدن سفید پرلیتی
این چدن گروهی از چدنهای بدون گرافیت است که بعنوان چدن مقاوم به سایش شناخته میشود [۱] .
خواص چدن سفید مارتنزیتی ( نیکل – سخت )
این چدن نیز در برابر سایش و فرسایش بسیار مقاوم است و جزء چدنهای مقاوم به سایش محسوب میشود [۱] .
خواص چدن سفید پر کروم
چدن سفید پر کروم گروهی از چدنهای بدون گرافیت است که محتوای کروم آن بین ۱۷ تا ۳۳ درصد است . بدلیل محتوای کروم بالا ، این چدنها بعنوان چدن مقاوم به سایش ، چدن مقاوم به خوردگی و چدن مقاوم به حرارت شناخته میشوند [۱] .
کاربرد چدنهای بدون گرافیت
این چدنها در بالابرهای کاسهای ( Bucker elevators ) ، سطوح سایش ( پروانه ( Impeller ) و حلزونی ( Volute ) ) در پمپهای دوغاب ، آسترهای دیواره ( Shell liners ) ، تجهیزات انفجار کوتاه ، دیسکهای تصفیه کننده در تصفیه خانههای خمیر کاغذ ، صفحات مورد استفاده در آسیابها ، ساخت لولههای بتنی ، خردایش زغال سنگ ، کارخانههای سیمان و معدن و غیره استفاده میشوند [۴-۲] .
در شکل زیر نیز برخی از کاربردهای چدن بدون گرافیت نمایش داده شده است .
برخی از کاربردهای چدن های بدون گرافیت .
چدنهای بدون گرافیت گروهی از چدنها هستند که خواص ویژه و استثنایی دارند . این چدنها به سه گروه مختلف دسته بندی میشوند که هر کدام از این گروهها خواص منحصر به فردی دارند . انواع این چدنها در محیطهای سایشی و فرسایشی ، محیطهای دما بالا و محیطهای خوردگی مقاومت خوبی از خود نشان میدهند . بدلیل خواص خاص این چدنها ، از آنها در کارخانههای سیمان سازی ، معادن ، خردایش زغال سنگ و سایر محیطهای سایشی و خورنده استفاده میشود .
منابع
[۱] C. M. Hansson, “Cast iron technology,” Mater. Sci. Eng. A, vol. 114, p. 218, Jul. 1989.
[۲] M. Ngqase and X. Pan, “An Overview on Types of White Cast Irons and High Chromium White Cast Irons,” J. Phys. Conf. Ser., vol. 1495, no. 1, 2020.
[۳] M. Data, “NI-HARD,” Alloy Dig., vol. 3, no. 11, Nov. 1954.
[۴] “https://materials-today.com/white-cast-iron-types-microstructure-and-applications/.” .